روزانه رفت و آمدهای بیشماری در کشور انجام می‌شود که البته در شهرهای بزرگ حجم ترددها بیشتر است. افرادی که سرکار می‌روند، از یک وسیله برای حمل‌ونقل و رسیدن به مقصد استفاده می‌کنند که این وسیله‌نقلیه یا شخصی یا عمومی است. یکی از دغدغه‌های مهم در شهرهای بزرگ، حجم بالای ترافیک است. خیابان‌ها و بزرگراه‌های شهرها اغلب در ساعات مشخصی در روز با حجم بالایی از خودروها مواجه می‌شوند. استفاده از حمل‌ونقل عمومی نه‌تنها سبب کاهش ترافیک می‌شود، بلکه ایمنی بیشتری نسبت به خودروهای شخصی به خصوص هنگام سفر برای مسافران دارد. اما این روزها مسئولان شهری تهران برای حل این مشکلات از طریق گسترش حمل‌ونقل عمومی، چه کارهایی در دست اقدام دارند؟
تراموا؛ حمل‌ونقل انبوه‌بر محسوب نمی‌شود
چندی پیش یکی از مسئولان شرکت مترو با بیان اینکه تراموا نوعی قطار سبک شهری است، گفت: «هزینه ساخت تراموا یک‌سوم هزینه ساخت مترو است، ولی میزان انتقال مسافر از طریق تراموا بسیار کمتر از مترو بوده بنابراین می‌توان گفت، تراموا حمل‌ونقل انبوه‌بر محسوب نمی‌شود چراکه از دو تا سه واگن ساخته شده و حدود یک‌چهارم مترو مسافر خواهد داشت. اگر منابع مالی موجود باشد باید اولویت با ساخت مترو و نه حمل‌ونقل ریلی سبک باشد و سیاست شهرداری نیز همین است. البته اگر سرمایه‌گذاران، سرمایه لازم را تامین کنند، در مسیر مصوب و براساس طرح جامع حمل‌ونقل ریلی، ساخت تراموا نیز انجام می‌گیرد. ولی به طور کلی ساخت تراموا از منابع شهرداری نخواهد بود.»
مهدی چمران نیز روز گذشته با اشاره به مشکلات ناوگان حمل‌ونقل عمومی گفت: «هیچ وسیله حمل‌ونقل عمومی جای مترو را نمی‌گیرد، مترو وسیله‌ای پاک و میزان جابه‌جایی مسافر در آن بالاست البته در مقابل هزینه بالاتری نیز دارد اما باتوجه به نقش ویژه، قابل‌قیاس با سایر وسایل حمل‌ونقل عمومی نیست.»
وی با بیان اینکه اتوبوس‌های برقی بدون ریل، با ریل، تک‌کابین و سه‌کابین در حال ورود به ایران هستند، اظهار کرد: «این موارد ازجمله وسایل حمل‌ونقل عمومی قابل‌استفاده خواهند بود، اما اینکه چه مسیری را طی کنند و طرح‌های آنها در کدام مناطق اجرایی شوند، باید مورد بررسی قرار گیرند.»
چمران با اشاره به تراموا گفت: «تراموا می‌تواند حجم بالایی از مسافر را جابه‌جا کند که البته حجم جابه‌جایی آن به اندازه مترو نیست. البته باید این موضوع نیز در نظر گرفت که در خیابان‌های دارای تقاطع‌های متعدد نمی‌توان طرح تراموا را اجرا کرد اما در خیابان‌های کم‌تقاطع می‌تواند وسیله مناسبی باشد؛ هرچند همین نیز به بررسی دقیق نیاز دارد.»
رئیس شورای شهر تهران ادامه داد: «نتایج بررسی تردد اتوبوس‌های برقی در تهران مثبت بوده است، اما هنوز امکانات شارژ این اتوبوس‌ها وجود ندارد. اگر امکانات مربوط به آن فراهم شود، به لحاظ برقی بودن وضعیت خوبی را شاهد خواهیم بود.»
وی در ادامه گفت: «در مسیرهای طولانی می‌توان از این اتوبوس‌ها استفاده کرد. برخی مواقع قطاری از اتوبوس‌ها پشت چراغ قرمز می‌مانند، در این میان اگر طرح تراموا اجرا شود و باز هم پشت ترافیک بماند، تفاوتی با اتوبوس‌های موجود نخواهد داشت، مگر اینکه درباره آن فکر شود.»
چمران همچنین گفت: «شهرداران اعلام کردند در 10 سال اخیر اتوبوس دریافت نکرده‌اند و با این شرایط شاهد وارونگی هوا خواهیم بود. البته پیش‌بینی می‌شود وضعیت نامناسب‌تری را نیز در این زمینه ببینیم.»
نخستین مُد حمل‌ونقل، پیاده مداری است
همچنین مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران درباره اولویت‌های شرکت واحد اتوبوسرانی تهران گفت: «وقتی تهران نیاز به 7هزار و 500 دستگاه اتوبوس برای حمل‌ونقل عمومی دارد، نمی‌توانیم تمام انرژی خود را بر یک حوزه نظیر بازسازی یا نوسازی متمرکز کنیم. همزمان فعالیت‌هایی نظیر راه‌اندازی اتوبوس مدرسه، نظارت بر عملکرد، بازسازی، نوسازی، بهسازی و ارتقای کمی و کیفی در موازات یکدیگر انجام می‌شود.»
بهرام نکاحی با اشاره به در دستور کار گذاشتن همزمان رشد و توسعه در ناوگان اتوبوسرانی عنوان کرد: «قطار توسعه و رشد در حوزه نوسازی و فناوری‌های جدید به حرکت درآمده و یقین دارم اتفاقات خوبی در حوزه حمل‌ونقلی تهران رقم خواهد خورد.»
وی به‌نگاه ویژه شهردار تهران به حمل‌ونقل عمومی نیز اشاره و تاکید کرد: «امیدوارم این نگاه ویژه، کمبودها و عقب‌ماندگی‌های جدی گذشته را برطرف کند.»
وی درباره تحویل اتوبوس از وزارت کشور هم اظهار کرد: «امیدواریم تا پایان امسال بالغ‌بر هزار دستگاه اتوبوس از وزارت کشور تحویل بگیریم. در نخستین مرحله تحویل، قرار بر تحویل 256 دستگاه اتوبوس بود که تاکنون 142دستگاه آن را تحویل گرفته‌ایم.»
مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران تاکید کرد: «نباید فراموش کنیم نخستین مُد حمل‌ونقل، پیاده‌مداری است. باید فرهنگ پیاده‌مداری در شهر تهران ترویج و بستر آن آماده شود؛ البته مدیران هم باید در این راستا گام بردارند.»
